Pagina 55 - Origineel_p3tm80.indd

Beton dat leeft,
letterlijk!
Aan de TU Delft is wel een heel
bijzonder materiaal uitgevonden:
beton dat eventuele scheurtjes zelf
weer dicht maakt. Hoe? Doordat
er specifieke (voor mens en dier
onschadelijke) bacteriën aan de
betonmix zijn toegevoegd, die
kalkzandsteen kunnen maken.
Het grote voordeel is dat met veel
minder beton gebouwd kan worden
als deze mix gebruikt wordt,
omdat hiermee de wapening ook
in dunne lagen geen risico loopt
te gaan roesten. Scheurtjes waar
vocht zou kunnen binnendringen
worden automatisch gedicht met
kalkzandsteen. Briljant, dit levende,
zelfhelende biobeton! Gebouwen
worden lichter en goedkoper op
deze manier en onderhoud is niet
meer nodig. Beton is wereldwijd het
meest toegepaste bouwmateriaal.
Besparen op de betonproductie
betekent een fikse vermindering
van klimaatbelasting door CO 2.
Het eerste gebouw dat met deze
magische mix is gemaakt, is een
paviljoen voor de reddingsbrigade
in Breda, ontworpen door Marcus
Architecten. De betonschil van
het gebouw is maar 6 centimeter
dik. De TU Delft heeft overigens
een hele afdeling Self Healing
Materials, die onderzoek doet naar
dit soort sensationele levende
materialen. marcus-architecten.nl
N ieuwe producten moeten geen levenscyclus hebben
van wieg tot graf (lees: vuilnisbelt), maar van wieg
tot wieg, dat is de filosofie van architect William
McDonough en chemicus Michael Braungart. Afval kan
volgens hun grondstof – voedsel dus – zijn voor een nieuw hoogwaardig product, als het product in eerste instantie tenminste doordacht ontworpen
is. Cradle to cradle of C2C noemen ze hun idee, dat inmiddels wereldwijd furore maakt. C2C gaat veel verder dan het simpelweg recyclen van
materialen. Recyclen betekent in de praktijk namelijk meestal dat een hoogwaardig gebruiksvoorwerp eindigt als een laagwaardig ding, zoals een
paaltje langs de weg. Zo’n paaltje lekt vervolgens chemische verontreiniging in de grond en bovendien belandt het na verloop van tijd alsnog op de
vuilnisbelt. ‘Downcycling’ noemen McDonough en Braungart dat terecht. Cradle to Cradle betekent: al in het ontwerpproces heel goed nadenken
over het volgende leven van een voorwerp. Dus zorgen dat het eenvoudig weer te demonteren is en materialen
gebruiken die ofwel biologisch afbreekbaar zijn ofwel terug te winnen zijn om te verwerken tot nieuwe,
hoogwaardige producten. Zo is er geen sprake van downcycling maar van upcycling. Een schoolvoorbeeld van
C2C-design is de bureaustoel Mirra van de bevlogen meubelfabrikant Herman Miller (in Amerika maker van
onder meer de stoelen van Charles Eames). De veel bekroonde Mirra kwam in 2003 op de markt en is een
groot succes. De stoel wordt milieuvriendelijk geproduceerd met 100% groene stroom, bestaat voor 42%
uit gerecycled materiaal en bevat geen PVC. Speciaal voor de flexibele zitting van de Mirra ontwikkelde het
Nederlandse DSM een nieuwe, biologisch afbreekbare kunststof. De stoel kan
aan het eind van zijn levenscyclus heel eenvoudig worden gedemonteerd en is
dan voor 96% recyclebaar. In Nederland begint C2C ook aan te slaan. De regio
Venlo heeft het plan opgevat om de eerste C2C-regio ter wereld te worden, met
de Floriade 2012 als voorbeeldproject. De stad Almere heeft C2C tot leidraad
gemaakt voor de bouw van 60.000 nieuwe woningen in de komende decennia.
De firma Van Houtum uit Swalmen bracht 3 jaar geleden 's werelds eerste C2C
toilet- en handdoekpapier op de markt onder de naam Satino Black. Het eerste C2C-gecertificeerde kantoorpapier
komt ook uit ons land en wordt gemaakt door de Van Gansewinkel Groep. Aan dit papier wordt geen cellulose
toegevoegd, voor de productie is 83% minder water en 72% minder elektriciteit nodig en er komt 53% minder CO2
bij vrij. 
Meer weten? Lees het boek ‘Cradle to Cradle – Afval = Voedsel’ van McDonough en Braungart of ga op zoek naar de verhelderende
aflevering ‘Afval = Voedsel’ van Tegenlicht (VPRO, 2-10-2006)
55
8
6
Vloerverwarming is een
beproefd systeem, maar
nu is wandverwarming aan
een opmars bezig. Het prettige van
wandverwarming is dat het de warmte
gelijkmatige afgeeft in de vorm van
straling. Dat geeft een heel comfortabel
gevoel, alsof je in de zon zit. De lucht
in de kamer blijft met wandverwarming
vrij van wervelingen – dat geeft minder
verplaatsing van stofdeeltjes – en
behoud zijn luchtvochtigheid. Door je
ruimte op deze manier te verwarmen
kan de thermostaat 3° lager, terwijl
het toch behaaglijker aanvoelt in huis.
Wandverwarming is aan te brengen
in nieuw- én oudbouw. Doe je dat in
combinatie met leemstucplaten in
plaats van normaal stucwerk, dan is het
allemaal nóg milieuvriendelijker.
wandverwarming.nl
7
DUURZAAM
